#2523 - Czasem

Autorem poniższego tekstu jest Maciej Gierszewski. Pierwotnie ukazał się on na łamach Kolorowych Zeszytów 24 listopada 2011 roku (znajdziecie go pod tym linkiem) i dotyczył pierwszego wydania „Czasem”. Wszelkie zmiany w tekście pochodzą od redakcji KZ.

Grzegorz Janusz oraz Marcin Podolec to twórcy, których nie ma konieczności nikomu specjalnie przedstawiać. W wypadku pierwszego wystarczy wspomnieć takie komiksy, jak dwa tomy „Przebiegłego dochodzenia Ottona i Watsona” („Esencja” z 2003 i „Romantyzm” z 2005 roku z rysunkami Krzysztofa Gawronkiewicza) czy wydany w 2011 roku album „Wykolejeniec” (z rysunkami Bereniki Kołomyckiej). 

Natomiast Marcin Podolec, publikując swój długometrażowy debiut – album „Kapitan Sheer” – dał się poznać, jako jeden z najciekawszych rysowników „młodego pokolenia” (tfu, nie znoszę takich określeń, ale fakt faktem twórca jest młody, zdolny i ambitny, no i nade wszystko diabelnie pracowity). 

W 2011 roku panowie połączyli swoje siły pod sztandarem Kultury Gniewu i opublikowali album „Czasem”. Komiks powstał w iście ekspresowym tempie. Marcin narysował go w ciągu 7 (słownie: siedmiu!) miesięcy.

2522 - "Hachette ruszyło z testem "kioskowej" kolekcji "Kapitana Żbika"

Wydawnictwo Hachette ruszyło z tzw. rzutem testowym „kioskowej” kolekcji „Kapitana Żbika”. 21 października 2025 na terenie kilku z polskich województw, w punktach dystrybucji prasy pojawiło się nowe wydanie 27. zeszytu oryginalnej serii, czyli „Skoda TW 6163”. Komiks ukazał się pod szyldem pod szyldem „Kolekcja polskich komiksów. Kapitan Żbik”.

Edycja „Kapitana Żbika” na potrzeby kolekcji Hachette została przygotowana we współpracy z wydawnictwem Ongrys. Oficyna kierowana przez Leszka Kaczanowskiego wykonała lwią część roboty, między innymi porządkując kwestię praw autorskich i przygotowując materiały na potrzeby współczesnego wznowienia, gdy ponad dekadę temu. 

We wrześniu 2014 wydając „Ryzyko cz.1”, rozpoczęto reedycję serii, która pierwotnie ukazywała się w latach 1967–1982 nakładem Wydawnictwa „Sport i Turystyka”. Nawiasem mówiąc, ongrysowe wznowienia są już na samym finiszu. Do opublikowania zostały jedynie dwa zeszyty („Smutny finał” oraz „Tajemnica Plaży w Pourville”).

#2521 - Sytuacja na amerkańskim rynku komiksowym 2025 roku [analiza Miltona Grieppa z ICv2]

Podczas tegorocznej edycji New York Comic Conu, w dniu 9 października 2025 roku Milton Griepp w ramach ICv2 Insider Talks podsumował obecną sytuacją na północnoamerykańskim rynku komiksowym. W prezentacji zatytułowanej ICv2 White Paper założyciel i obecny CEO branżowego magazynu ICv2 zabrał bardzo cenny głos w dyskusji na temat tego, w jakim miejscu znajduje się rynek i w jakim kierunku może zmierzać. 

Piszę bardzo cenny, bo od dłuższego czasu w różnych przestrzeniach mediów społecznościowych, co i rusz pojawiają się wręcz apokaliptyczne w tonie „analizy” wszelkiej maści „znawców”. Utrzymują oni, że doszło do znacznego tąpnięcia lub wręcz załamania branży komiksowej w USA w ostatnim czasie, w ostatnich latach. Wieszczą, że z rynku rychło znikną zeszytówki, super-bohaterów zastąpi manga, a papier zostanie wyparty przez digital. Komiks wymrze, a webtoon będzie królem. A jeśli tradycyjne comic books przetrwają, to będzie dogorywały w niszy, utrzymywanej przez kolekcjonerów.

Wieszczą - znów, używam tego słowa, bo ze swoim zabawieniem znaczeniowym pasuje tu idealnie - że czeka nas prawdziwa rewolucja. „Direct market”, który ukształtował się w latach 90., ma po prostu zniknąć…

... a to wszystko to zwyczajny bullshit.

#2520 - Kolorowe Zeszyty x Bler

Jedną z najważniejszych/najciekawszych (jak już wcześniej pisałem, we wczorajszym tekście) premier 36. Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi będzie najnowszy tom serii "Bler". Kolorowe Zeszyty objęły patronat nad pierwszą częścią "Za dwie dwunasta", finałowym aktem historii pisanej i rysowanej przez Rafała Szłapę.

Wyrobił się, uf! Najnowszy, przedostatni tom "Blera" bezpiecznie dotarł do drukarni i wszystko wskazuje na to, że zdąży dojechać do Łodzi. Walka z czasem trwała niemal do ostatnich chwil. Jeszcze na początku września Rafał Szłapa pisał, że może "zabraknąć tygodnia czy dwóch na finalne szlify", ale koniec końców - udało się. Zdążył. Jak zawsze, no kto, jak nie on? Ostatnia kreska została postawiona. Album "Za dwie dwunasta" część 1 dotarł do drukarni.

27 września 2025 roku swojego kresu dobiegnie nie tylko historia Blera, ale również zostanie zamknięty pewien rozdział we współczesnej historii polskiego komiksu. 

#2519 - TOP 10 najważniejszych/najciekawszych premier na MFKiG 2025

Wszystko zaczęło się od tego wpisu na Arkham. Krzysztof Ryszard Wojciechowski rzucił w eter pytanie o najbardziej oczekiwane premiery na MFKiG 2025 w Łodzi. Miałem wolną chwilę, to rzuciłem jednym tytułem. Łukasz Mazur dodał kolejny, ktoś inny dołożył „Trylogię nowojorską”. Zebrało się kilka fajnych pozycji, a ja pomyślałem, że może by przygotować zestawienie najciekawszych/najważniejszych tytułów, które będą premierować w najbliższą sobotę i zrobić tekst na Kolorowe. Niby nie mam czasu, bo festiwal, ale hej, czemu by nie?

Zadanie miałem o tyle ułatwione, że na Komiksopedii w jednym miejscu zebrano wszystkie ziny, komiksy, magazyny, książki i inne publikacje, które ukażą się na tegorocznym Międzynarodowym Festiwalu Komiksu i Gier. Baza jest potężna, już sam nie wiem, czy liczba premier przebiła 200, czy jeszcze nie. Jak się wybieracie do Łodzi, to warto mieć ją pod ręką. 

Opracowując poniższe zestawienie, nie mogłem się uwolnić od swoich gustów i guścików, niemniej starałem się podejść do sprawy w taki sposób, aby przynajmniej spróbować dać rzetelny obraz pozycji wartych uwagi. Zapewne nie wszystkich, ale próbowałem uchwycić temat całościowo i obiektywnie, stawiając na najważniejsze (stąd taki, a nie inny tytuł tego wpisu) tegoroczne premiery w Łodzi.

#2518 - Świat ogródków działkowych nie jest taki piękny i czysty, jak się wydaje - rozmowa z Agatą Wawryniuk

Na tegorocznej edycji Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi ukaże się pierwszy zeszyt Roślinnego ogródka działkowego, nowej niezależnej serii autorstwa Agaty Wawryniuk (scenariusz i kolor) i Roberta Sienickiego (rysunek). Emefkowa premiera i powrót Agaty do pracy komiksowej stały się pretekstem do naszej rozmowy, ale w jej ramach poruszamy także inne wątki związane z jej twórczością (i nie tylko!).

Agata Wawryniuk jest scenarzystką i rysowniczą komiksową, absolwentką wrocławskiego ASP. Publikowała na łamach magazynów komiksowych (Kolektyw, Biceps) i prasy (Przekrój, Pismo). Jej debiutancka powieść graficzna, autobiograficzne Rozmówki polsko-angielskie (2012) traktująca o zarobkowej emigracji Polaków do UK, została uhonorowana m.in. Nagrodą MFKiG za najlepszy polski komiks 2012/2013 i Nagrodą Polskiego Stowarzyszenia Komiksowego 2012 i innymi wyróżnieniami. 

Komiks ten okazał się nie tylko dużym sukcesem na rynku komiksowym, ale odbił się szerokim echem także w mediach głównego nurtu. Wkrótce potem Wawryniuk wzięła dłuższy rozbrat z komiksem, publikując jedynie okazjonalnie małe formy. Jak doszło do takiej sytuacji? Dlaczego autorka zrobiło sobie taką przerwę? Także i ten temat został poruszony w poniższej rozmowie…

#2517 - Fragment książki "Projekt: Rust" wywiadu rzeki z Marcinem Rusteckim

Nie mam żadnych wątpliwości, że jedną z najciekawszych i najważniejszych premier tegorocznej edycji Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi będzie "Projekt: Rust", czyli wywiad rzeka z Marcinem Rusteckim, artystą komiksowym i redaktorem naczelnym wydawnictwa TM-Semic przeprowadzony przez Jakuba Demiańczuka, krytyka komiksowego i filmowego, dziennikarza "Polityki".

W 2025 roku obchodzimy 35. rocznicę powstania wydawnictwa TM-Semic. Wydawnictwa, które określać można przymiotnikiem "legendarne" lub "kultowe" bez choćby krztyny przesady. Funkcjonująca od wczesnej wiosny 1990, początkowo jako TM-Systemgruppen, najpierw, dość krótko, w Krakowie, a potem - już znacznie dłużej - w Warszawie oficyna sprowadziła do Polski komiksy superbohaterskie. Stały się one jednym z pop-kulturowych fenomenów lat dziewięćdziesiątych w naszym kraju, "wychowując" przy tym nowe pokolenie fanów super-hero oraz opowieści spod znaku kadru i dymka. 

Być może gdyby nie one niektórzy z was, czytających te słowa, nie zaraziliby się miłością do komiksu. Z pewnością gdyby nie Semik byłoby mnie w tym miejscu. Nie byłoby tego bloga. Nie byłoby tego tekstu, a ja nie rozpocząłbym swojego - trwającego już trzecią dekadę! - romansu ze sztuką komiksu.

#2516 - 4000 znaków... O tym, że jaram się na MFKiG 2025

Przyjęło się mówić, że MFKiG to święto komiksu.

Święto, na które niczym na wigilię Bożego Narodzenia czeka się utęsknieniem, bo wypada tylko raz w roku. Ale wiecie, są wigilie i są wigilie.

Są takie, które pamiętamy, z czasów, kiedy było się dzieciakiem. Pierwsza gwiazdka na niebie, prezenty pod choinką, makowiec na stole i Kevin sam w domu w TV. Są też te, na których siedzisz, jak za karę u teściowej, a upity wujek Staszek opowiada, jak to Żydzi rozkradają ojczyznę, albo kto to widział, żeby chłop z chłopem.

Niestety, w ostatnim czasie Międzynarodowemu Festiwalowi Komiksu i Gier w Łodzi było bliżej tej drugiej wigilii.

#2515 - Kolorowe Zeszyty x 36.MFKiG

Do rozpoczęcia 36. edycji Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi zostało zaledwie kilka dni. Najważniejsza i największa komiksowa impreza w Polsce rusza już w przyszłym tygodniu (tradycyjnie!) piątkowymi wernisażami i potrwa od 27 do 28 września 2025.

W ostatnich latach miałem przerwę w jeżdżeniu do Łodzi. Piękna seria ciągnąca się od 2006 roku (o ile dobrze pamiętam) została przerwana. Kilka edycji straciłem. Nie udało się spotkać z Jimem Lee. Rozbrat z emefką wynikał trochę z okoliczności życiowych i - jak się ostatecznie okazało - także z tymczasowej rozłąki z komiksowem. 

Ale w tym roku wracam do Łodzi. 

I jaram się tym wypadek, jak jarałem się MFKiG przed laty.

#2514 - Marvel Legacy: Dziedzictwo, którego nie było

Autorem poniższego tekstu, który powstał specjalnie dla Kolorowych, jest Wiktor Lewandowski. Wspólnie z Antkiem Strojnym prowadzą na FB profil Komiks ON, który niezmiernie Wam polecam. 

Osiem lat temu, we wrześniu 2017 roku, Marvel dokonał relaunchu i powołał do życia linię Legacy. Ta istniejąca przez ledwie dziesięć miesięcy - krócej od wszystkich swoich współczesnych poprzedników - inicjatywa, jest być może największą brandingową porażką Domu Pomysłów w XXI wieku. 

Donald Trump wchodzi w jesień pierwszego roku swojej nieszczęsnej prezydentury. DC tego lata w końcu wypuściło do kin produkcję, która okazała się kasowym i krytycznym sukcesem. Na horyzoncie majaczy wizja wielkiego filmowego wydarzenia od Marvel Studios. Zaskakująco dużo podobieństw można znaleźć między rokiem 2025 a 2017, szczególnie pod względem pozycji amerykańskich komiksowych gigantów. Podczas gdy w obu przypadkach DC rok wcześniej rozpoczęło kolejną udaną inicjatywę wydawniczą, w Domu Pomysłów, niestety, pomysły się kończą - trzeba więc coś zrobić. 

#2513 - Afera o "antyśląską" i "antychrześcijańską" wystawę prac Katarzyny Witerscheim

Komiksowe prace Katarzyny Witerscheim prezentowane w ramach wystawy Dopełnienie. Komiks Katarzyny Witerscheim i śląska makatka stały się przyczyną lokalnej „afery”. Ekspozycja prezentowana w Muzeum Miejskim w Tychach została skrytykowana przez lokalnego radnego PiS. Na sesji rady miasta Łukasz Drob nie posiadał się z oburzenia i grzmiał o „antyśląskim” i „antychrześcijańskim” charakterze twórczości autorki Heksy i Heleny Wiktorii. Zarzucał jej „rażącą profanację” i „obrazę uczuć religijnych”. 

Jak donosi serwis Tychy24.net podczas sesji Rady Miasta Tychy doszło do – jak to zostało określone – „awantury” w związku z Dopełnieniem, na której prezentowane były prace jednej z najciekawszych i najbardziej uznanych współczesnych artystek komiksowych. Tyski radny z ramienia Prawa i Sprawiedliwości był oburzony treściami, jakie można było oglądać w ramach ekspozycji prezentowanej w Muzeum Miejskim w Tychach do 23 sierpnia 2025 roku. 

O co konkretnie chodziło tyskiemu radnemu z ramienia Prawa i Sprawiedliwości? 

#2512 - 4000 znaków... O Blerze i Rafale Szłapie

Jednym z nieodzownych elementów festiwalu komiksowego jest dla mnie widok Rafała Szłapy na jego stanowisku pracy. Zwykle siedzi przy stoliku i niestrudzenie robi wrysy, najpewniej w Blerach. Z markerem w dłoni. Skupiony. Im bliżej końca dnia, tym bardziej zmęczony, ale zazwyczaj uśmiechnięty.  

Wokół niego prowadzona jest jakaś niezobowiązująca rozmowa. Panuje nieustanny ruch. Jedni przychodzą, inni odchodzą. Jedni się tylko witają i idą dalej, inni zostają dłużej. Proszą nie tylko o rysunek z dedykacją, ale chcą chwile pogadać. O Blerze, o innej twórczości Rafała, o festiwalu, o komiksach, filmach, serialach. 

#2511 - Problemy festiwalu w Angoulême. Na horyzoncie bojkot w 2026 r.

Czy w 2026 roku dojdzie do bojkotu festiwalu we francuskim Angoulême ze strony twórców? Trwa konflikt między artystami komiksowymi, którzy nie godzą się na sposób, w jaki zarządzana jest jedna z największych imprez tego typu na świecie i jednocześnie najważniejszy festiwal komiksowy w Europie, z jego organizatorami. 

Choć z tej strony poczynione zostały pewne ustępstwa i zapowiedziano wprowadzenie zmian, to decyzja o bojkocie została utrzymana w mocy. 

W ostatnim oświadczeniu prasowym opublikowanym 8 sierpnia 2025 roku przedstawiciele związku zawodowego twórców komiksowych Le STAA-CNTSO oraz osoby tworzące kolektyw MeTooBD, które stoją za inicjatywą bojkotu przyszłorocznej edycji Festival international de la bande dessinée d’Angoulême, czytamy, iż decyzja w tej sprawie nie uległa zmianie. 

#2510 - 4000 znaków... O nowej "kioskowej" kolekcji komiksowej

Marvel Must-Have nie powtórzy sukcesu WKKM. 

Ale kolejna powszechnie dostępna i widoczna w sklepach stacjonarnych kolekcja popularnych komiksów jest potrzebna na rynku. 

Nie mam wątpliwości, że MMH nie okaże się tak wpływowym zjawiskiem, jak pierwsza kolekcja komiksów super-hero wydawana na polskim rynku przez Hachette. 2025 to nie 2012. To nie czasy, gdy z rozrzewnieniem wspominano Dobry Komiks, gdy w Egmoncie dopiero zaczęto uświadamiać sobie, że jeden komiks z Batmanem rocznie to jednak trochę mało, a Mucha Comics wydawała super-hero w ilościach dających się policzyć na palcach dwóch rąk rocznie. W dodatku drogo, ale za to w ograniczonej dystrybucji. 

#2509 - Proste rzeczy są najtrudniejsze – wywiad z Marcinem Podolcem

Ponad piętnaście lat temu, w czerwcu 2010 roku na łamach Kolorowych Zeszytów przeprowadziłem wywiad z Marcinem Podolcem. Ukazał się on dosłownie na trzy dni przed jego 19. urodzinami, przypadającymi na 25 czerwca. Tuż przed zaplanowaną na 26 czerwca 2010 premierą Kapitana Sheera na Bałtyckim Festiwalu Komiksu. Był to jego albumowy debiut w Kulturze Gniewu, które Kolorowe objęły swoim patronatem. 

Artysta komiksowy używający wówczas pseudonimu Kolec właśnie skończył szkołę średnią i zdał na łódzką filmówkę. Znajdował się u progu wielkiej — jak się późno okazało — kariery. Nie tylko komiksowej.

Wtedy Marcin Podolec był autorem przed dwudziestką, ale już z dwoma albumami komiksowymi i szeregiem szorciaków na koncie. Z nieźle wyrobionym nazwiskiem, ale ciągle z etykietką „młodego i zdolnego”. Był początku swojej drogi. Dziś urodzony w Jarosławiu twórca znajduje się w zupełnie innym miejscu. Kieruje studiem animacji Yellow Tapir Films, wykłada na łódzkiej Szkole Filmowej i szykuje się do premiery dwudziestego albumu w swojej niezwykle udanej karierze twórcy komiksowego.

Poniższa rozmowa narodziła się z okazji zbliżającej się premiery albumu Sezon spadających gwiazd, ale z Marcinem rozmawiamy nie tylko o jego najnowszym komiksie. Przedsprzedaż Sezonu… rusza już w tę niedzielę, 10 sierpnia. Wydawnictwo Kultura Gniewu przygotowała cztery pakiety z różną ilością limitowanych dodatków. 

 

Autor zdjęcia: Kacper Zamarło

#2508 - San Diego Comic Con 2025: Elseworldy uratują czy dobiją komiks super-hero?

Autorem poniższego tekstu jest Wiktor Lewandowski. Pierwotnie został on opublikowany na profilu Komiks On, którym Wiktor zawiaduje wraz z Antkiem Strojnym. Na Kolorowych ukazuje się nieco zmieniona i nieco rozszerzona wersja oryginalnego posta z FB.

Z tego miejsca bardzo chciałbym polecić Waszej uwadze Komiks On, bo Wiktor i Antek wykonują kawał dobrej roboty. Jeśli chcecie być bardziej na bieżąco z tym, co komiksowego dzieje się za Oceanem, co tam w Marvelu i DC się wyprawia, to trudno o lepszą rekomendację. Chłopaki mają solidny warsztat, piszą z rigczem i nie gonią za chamskim clickbaitem. Zasłużona rekomendacja ze strony Kolorowych. Z tego miejsca zapraszam do lektury oraz do lajkowania i śledzenia Komiks On.


W zeszły weekend zakończyła się kolejna edycja San Diego Comic Con. Od lat relacja amerykańskiej branży komiksowej z SDCC jest jednostronną miłością: dla wydawców to zapewne najważniejsza impreza w roku. Dla Comic Conu trzymanie miejsca na komiksy jest raczej kwestią zachowania swojego nazewniczego dziedzictwa.

San Diego dla większości odbiorców to teraz stolica zapowiedzi kolejnych filmowych wydarzeń, prawdziwych behemotów box office’u od Marvela, DC i nie tylko, niemniej same wydawnictwa wciąż rokrocznie rezerwują sobie lipcowy slot na wytoczenie najcięższych dział.

#2507 - Egmont wycofuje nakład "Superkwęka" ze sprzedaży

22 lipca 2025 ukazał się album "Gigant Poleca Premium #02: Superkwęk". Na samym początku zaznaczę, iż nie jestem żadnym specjalistą od komiksów tego typu. Jak jednak rozumiem, w skali komiksów donaldowych, jest to pozycja dość wyjątkowa, nie tylko ze względu na jego cenę i objętość. 

Liczący sobie (jak rozumiem - rekordowe) 624 strony tomik zawiera między innymi pierwszą opowieść o tytułowym kaczym mścicielu ("Paperinik il diabolico vendicatore") z 8 czerwca 1969 roku autorstwa Guido Martina i Giovana Battisty Carpii. Komiks, jak na publikację pod "gigantowym" szyldem kosztuje relatywnie dużo, bo aż 50 złotych. Generalnie wygląda więc, że mamy do czynienia z rarytasem dla kolekcjonerów i komiksem ważnym dla miłośników tego typu publikacji. Zresztą, termin "premium" pojawia się nawet w jego tytule. Czy jednak o samym komiksie można powiedzieć, że jest produktem wyższej klasy, na który warto wydać więcej?

Jak podaje Centrum Komiksów Disneya jakość polskiego wydania "Superkwęka" stoi na dramatycznie niskim poziomie. Komiks był tłumaczony z niemieckiego przekładu, a nie z włoskiego oryginału. W dodatku użycie słowa "tłumaczony" należy uznać za nadużycie. Pod względem językowym wygląda na to, że dialogi i opisy zostały wyplute z Google Translate. Obróbką takiego tekstu, jakąkolwiek redakcją czy korektą zupełnie nie zawracano sobie głowy. Odwalono okropną fuszerkę. Konsumenci, którzy wyłożyli te pięć dyszek dostali komiksowy półprodukt, w zasadzie niezdatny do lektury.

#2506 - 4000 znaków... O bijącym sercu młodego polskiego komiksu

Sezon festiwalowy 2024/25 w polskim komiksie dobiegł końca. Efektowny finisz na Białogard Comic Conie, który tak udanie wpisał się w konwentowy kalendarz miłośnika kadrów i dymków, oznacza początek wakacyjnej przerwy.

Zakończy się ona piątkowym biforkiem 36. Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi, który (tradycyjnie) rozpoczyna nowy cykl komiksowych imprez w PL.

Natomiast spoglądając na to, co wydarzyło się w przeciągu kilku ostatnich miesięcy, może okazać się, że z perspektywy czasu będziemy mówić o 2025, jako "o roku ów". Być może będziemy go wspominać ze względu na zasadnicze zmiany w kontekście komiksowych festiwali.

 

Dlaczego?

#2505 - Wyniki sprzedaży na rynku komiksowym w Ameryce w 2024

Na łamach serwisu ICv2 opublikowano dane dotyczące sprzedaży zeszytów komiksowych i wydań zbiorczych w 2024 na rynku amerykańskim, w USA i Kanadzie. Jak wynika z wyliczeń Miltona Grieppa, "wartość" łącznej sprzedaży komiksowej wyniosła 1,94 mld dolarów w zeszłym roku. W porównaniu z 2023 branża zanotowało wzrost o 4.0% z łącznej sprzedaży o wartości 1,87 mld. W zdecydowanej mierze za ten wzrost odpowiada większa sprzedaż w sklepach komiksowych, jak wynika z szacunków ICv2.

Dane dotyczące finansowej sytuacji branży komiksowej za Oceanem - nastrajające optymistycznie - pojawiają się w samym środku kryzysu związanego z bankructwem i upadkiem Diamond Comic Distributors, jego konsekwencjami (najpierw nieudana próba przejęcia aktywów, później udana transakcja z Universal Distribution i Ad Populum, następnie seria zwolnień pracowników Diamonda) i konsekwencjami tych konsekwencji (zbliżające się lub już trwające procesy sądowe z amerykańskimi wydawcami, których komiksy przetrzymywane są w magazynach Diamonda, jako "zakładnicy"). 

Jak zatem wygląda sytuacja na amerykańskim rynku? W jakiej obecnie kondycji finansowej znajduje się branża? Co z tym nieuchronnie zbliżającym się i wieszczonym od dekad upadkiem zeszytówki i sklepów komiksowych?

#2504 - 4000 znaków… O czterech brakujących stronach

W polskim wydaniu „Świtu synów nocy” brakuje czterech stron. Komiks, który jest wręcz reklamowany przez wydawnictwo Mucha Comics, jako „kultowy klasyk po raz pierwszy w całości po polsku!” został wydany (o ironio!) w niekompletnej edycji. 

Wydanie albumu "Ghost Rider. Świt synów nocy" wpisuje się w politykę Muchy. W jej ramach wydawnictwo celuje w czytelników z sentymentem wspominających komiksy ukazujące się nakładem TM-Semic w latach dziewięćdziesiątych lub komiksy estetycznie wpisujące się w gusta takich odbiorców. 

W myśl takiej idei opublikowano między innymi "Legendy X-men: Jim Lee", "Spider-man: Śmierć Jean DeWolff", "X-Men – Saga Miotu" czy "The Spectacular Spider-Man. Tombstone!".

#2503 - Kontynuacja Funky`ego Kovala - czy klasyk polskiego komiksu powróci?

Czy kontynuacja Funky`ego Kovala powstanie? Na razie - oficjalnie - nie można podać żadnych konkretów. Natomiast za kulisami prace w tym kierunku jak najbardziej trwają. 

Są autorzy z pomysłem, jest chętny wydawca, rozmowy z właścicielami praw autorskich do kultowego bohatera komiksowego epoki PRL`u - a już wiadomo, że część z nich jest chętna wydać odpowiednią zgodę - są w toku.

Statki kosmiczne, PRL i piersi Brendy

Funky Koval to klasyk polskiego komiksu i jeden z najbardziej rozpoznawalnych bohaterów literatury fantastyczno-naukowej. Seria komiksowa autorstwa scenarzystów Macieja Parowskiego i Jacka Rodka, rysownika Bogusława Polcha oraz kolorystki Danuty Polch zadebiutowała w listopadzie 1982. Początkowo w ukazywała się odcinkach, w wersji czarno-białej na łamach czasopisma Fantastyka. Dopiero z czasem doczekaliśmy się edycji i albumowej, i w kolorze, tym razem w magazynie Komiks – Fantastyka (1987).

#2502 - Umarły Złote Kurczaki, niech żyją Podziemne Kocury

Po 13 latach i 12. edycjach Złote Kurczaki zostają "zastąpione" przez Podziemne Kocury. Najważniejszy festiwal komiks niezależnego w Polsce będzie się nadal odbywał. Tyle że pod innym szyldem i bez udziału Filipa Wiśniowskiego. 

Za organizację imprezy pod szyldem Podziemne Kocury będzie odpowiadała ta sama ekipa, która współtworzyła Złote Kurczaki w ostatnich latach. 

Co się zmienia, co pozostaje takie samo? Czego dowiedzieliśmy się na panelu Q&A poświęconym starej-nowej niezalowej inicjatywie na Krakowskim Festiwalu Komiksu? Jakie plany ma kocurowa ekipa, a co porabia obecnie Fil? 

Odpowiedzi na te pytania - i wiele więcej! - znajdziecie właśnie w tym tekście.

#2501 - Jim Shooter nie żyje (1951-2025)

W poniedziałek, 30 czerwca 2025 roku po walce z rakiem przełyku w wieku 73 lat zmarł Jim Shooter. W dniu wczorajszym odszedł scenarzysta, twórca komiksowy, założyciel wydawnictw Valiant Comics i Defiant Comics, redaktor naczelny Marvela na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku. 

Odeszła wielka postać branży, która zmieniła amerykański rynek komiksowy. 

Podczas jego kadencji, jako redaktora naczelnego wydawnictwa Marvel Comics w latach 1978-1987 dokonał się przełom w amerykańskiej branży komiksowej. Bez udziału Shootera, który wyznaczył zupełnie nowe standardy w przemyśle obrazkowym w USA, nie byłby on jednak możliwy.

Jak na łamach Bleeding Cool pisze Rich Johnston to właśnie głównodowodzący Domem Pomysłów:

zapoczątkował odejście od niechlujnego, hobbystycznego tonu zarządzania wydawnictwem komiksowym i zainicjował przejście do biznesu pełną gębą, profesjonalnego, szanowanego, na którym można zbudować karierę zawodową, tworząc kolorowe historyjki dla dzieci i nie tylko. Niektórzy uważają, że ten okres był okresem dorastania sztuki komiksu, ale właśnie Jim Shooter bardziej niż ktokolwiek inny przyczynił się do procesu profesjonalizacji amerykańskiego przemysłu komiksowego.

#2500 - 4000 znaków... O tym, jak Studio Lain wydaje komiksy

Po socialach i youtubach lata taki wycięty z amerykańskiego filmu mem. Danny DeVito jest w nim sprzedawcą samochodów. Właśnie zaczął robotę w salonie. To chyba jego pierwszy dzień. "Jestem urodzonym sprzedawcą samochodów" - odpowiada z pewnością siebie DeVito, ale skromnie zaznacza, że dziś to by chciał tak na spokojnie. Zobaczyć, co jest co. Poczuć klimat.  

Kumple go jednak podpuszczają. Widzą na zewnątrz potencjalnego klienta i proponują, aby spróbował mu coś sprzedać. "Jest cały twój" - mówią. Danny się początkowo waha, ale przekonuje go 1000 dolców za dopięcie dealu. Od każdego z trzech kumpli. Nasz bohater zakasuje rękawy i rusza do roboty. I kiedy już wydaje się, że "nowemu" pokazano, kto tu rządzi, bo klientem jest właściciel salonu, "nowy" wraca.

#2499 - "Zawsze staram się robić wszystko coraz lepiej" - wywiad z Aleską Słowik

Do rozpoczęcia 14. Krakowskiego Festiwalu Komiksowego zostało już tylko sześć dni (to już w ten weekend, przypominam!). Z tej okazji zapraszam do lektury wywiadu z Aleską Słowik. Na łamach Kolorowych opowiada o przygotowaniach tegorocznej edycji KFK, o atrakcjach, jakie czekają na fanów komiksu w Krakowie, o miłości do komiksowego niezalu, o swoich początkach w cosplayu. 

Aleska Słowik absolwentka zarządzania kulturą współczesną Uniwersytetu Jagiellońskiego, członkini Krakowskiego Stowarzyszenia Komiksowego, organizatorka Krakowskiego Festiwalu Komiksu, współorganizatorka wielu innych imprez. 

Pasjonatka cosplayu, miłośniczka komiksu, szczególnie tego, w wydaniu niezalowym. Posiada prawdopodobnie największą w polskim komiksowie kolekcję wrysów z pingwinami.

#2498 - 4000 znaków... O dziedzictwie Grzegorza Rosińskiego

Miałem pecha (lub szczęścia), że nie zostałem skażony sentymentem do "Thorgala". Opus magnum Grzegorza Rosińskiego i inne jego komiksy odkrywałem już po moim szczenięcym zachłyśnięciu się komiksem amerykańskim. Już po tym, jak uznałem, że w wieku nastoletnim jestem już stanowczo zbyt dorosły na te niepoważne historyjki z superbohaterami. Po tym, jak do komiksu przywrócił mnie "Produkt".  

Miałem więc szczęście (lub pecha), że "Thorgala" odkrywałem w tym samym czasie, co bieżącą twórczość Śledzia, Myszkowskiego, KRL`a, braci Minkiewiczów czy Weatherspoona, co wielkich klasyków, jak "Mausa" Arta Spiegelmana i "DKR" Franka Millera, co "Slaine`a" i "Cygana", którzy byli bohaterami o wiele bardziej interesującymi niż dość, umówmy się, miałki w swojej szlachetnej prostolinijności Thorgal Aegirsson. Szczególnie dla młodego edgelorda, którym zapewne w tamtym czasie byłem. 

#2497 - Hej, wpadajcie na KFK! - zapowiedź 14. Krakowskiego Festiwalu Komiksu

Przed nami Krakowski Festiwalu Komiksu. 14. edycja imprezy komiksowej w ex-stolicy Polski będzie trzecią po jej odłączeniu się od Arteteki i Małopolskiego Studia Komiksu i drugą, która będzie miała miejsce na miasteczku studenckim krakowskiego AGH w Klubie Studio (ul. Budryka 4).

Tegoroczny KFK odbędzie się w pierwszy weekend wakacji, w terminie 27-29 czerwca 2025 w Klubie Studio W tej przestrzeni znajdzie się miejsce na giełdę, strefę autografów, punkty programowe zaplanowane warsztaty oraz część wystaw (konkretnie - trzy). 

Pozostałe ekspozycje zorganizowane w ramach festiwalu będzie można oglądać w Fundacji Muzeum Komiksu (ul. Sarego 7/10A), w Instytucie Sztuki i Designu UKEN (Oranżeria i Galeria Gablotki u. Podbrzezie 3). Niejako w ramach KFK w Bunkrze Sztuki (pl. Szczepański 3A) będzie można również zobaczyć "W szerokim kadrze. Polski komiks po transformacji".

#2496 - Kolorowe x Komiksopedia

Na oficjalnej stronie FB Komiksopedii Paweł Deptuch przy okazji zalinkowania mojej wczorajszej polemiki z tekstem Daniela Gizickiego wspomniał o tym, że dołączyłem do redakcji jego portalu. 

PS. To prawda. Jak jeszcze o tym nie wiedzieliście, to już wiecie.

Kilkukrotnie chwaliłem Pawła za kupę dobrej roboty, którą wykonuje przy Komiksopedii. No i skończyło się na tym, że kolega z komiksowa został moim naczelnym. 

#2495 - 4000 znaków... O nobilitowaniu bękarta.

30 maja 2025 na łamach Komiksopedii ukazał się artykuł "Czy komiks wciąż jest bękartem kultury?". Jego autor, Daniel Gizicki, scenarzysta komiksowy, współautor serii "Postapo", zawiadujący niezalowym wydawnictwem Celuloza, a niegdyś bardzo aktywny komiksowy publicysta i recenzent, wrócił do dyskusji, które rozgorzały w środowisku komiksowym przeszło dekadę temu. 

Zasadniczo dotyczyły one tez postawionych w książce "Wyjście z getta. Rozmowy o kulturze komiksowej w Polsce" autorstwa Sebastiana Frąckiewicza, dziennikarza i krytyka, który w mainstreamowej prasie pisał sporo (i dobrze!) o komiksie. 

W połowie 2012 i na łamach Kolorowych braliśmy udział w tej dyskusji. Pisaliśmy o samej książce (w recenzji), a Maciej Gierszewski z jej autorem przeprowadził obszerny wywiad (o tutaj). A dziś chciałbyś uzupełnić to, co Daniel napisał w swoim tekście i dodać coś od siebie.

#2494 - Sienkiewicz, Murphy i Marini w Łodzi - zapowiedź MFKiG 2025

Na zakończonym w zeszłym tygodniu Festiwalu Komiksowa Warszawa ekipa organizująca największą i najważniejszą imprezę komiksową w Polsce zdradziła, czego można spodziewać się po 36. edycji MFKiG. Czego dowiedzieliśmy się o programie i gościach "święta komiksu" w Łodzi? 

 

Streszczając temat w telegraficznym skrócie - na 36. Międzynarodowy Festiwal Komiksu i Gier zawitają Bill Sienkiewicz, Sean Murphy i Enrico Marini. Przemysław "Trust" Truściński doczeka się monograficznej wystawy w Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej EC1. Oprócz tego będzie można obejrzeć  ekspozycję twórczości Roberta Adlera. Jest on jednocześnie autorem plakatu tegorocznej imprezy. 

Nakładem CKiNI ukaże się album "Botanica" autorstwa Katarzyny "kth." Klas, która wygrała II. edycję festiwalowego konkursu na projekt publikacji komiksowej. W Łodzi będziemy także świętować 30. urodziny Jeża Jerzego oraz Likwidatora. Z nadchodzących punktów programu zapowiedziano spotkanie z ekipą kultowego wydawnictwa TM-Semic. 

I to koniec telegraficznego skrótu, przejdźmy do szczegółów.

#2493 - Produkt powraca. Po raz kolejny

Informacja o (kolejnej!) reaktywacji magazynu komiksowego "Produkt" była dla mnie najważniejszą wieścią, jaka pojawiła się na Festiwalu Komiksowa Warszawa. W dodatku zrobiła to całkowicie z tzw. znienacka. 

Wcześniej oficjalnie zapowiedziano, że na specjalnym wydaniu oznaczonym numerem #24 wydanym z okazji 25-lecia się skończy. To miał być tzw. ostatni taniec twórców związanych z P-crew. Sentymentalne pożegnanie. Wydawało się więc, że tę ostatnią kropkę postawiono. Hołd oddano. Poczet sztandarowy można wyprowadzić. 

Jak się jednak okazuje - wcale się nie skończy. Na 36. edycji MFKiG w Łodzi dostaniemy kolejny numer kultowego magazynu komiksowego. 

#2492 - Rok 2025 będzie rokiem Paula Pope`a

4 marcu 2025 roku nakładem Archaia Press (imprintu wydawnictwa BOOM! Studios) ukazało się "PulpHope2: The Art of Paul Pope". To wznowienie art-booka Pope`a z 2007, będące przekrojową antologią jego twórczości. Dwójka w tytule uzasadnia ponad 100 stron materiału różnicy między tymi publikacjami. Mamy zatem do czynienia nie ze zwykłym reprintem, tylko ze swojego rodzaju sequelem (stąd ta dwójka w tytule). 

"PulpHope2" stała się już nie tyle antologią, ile retrospektywą. Od pierwszych, dziecięcych prac, po najnowsze dzieła datowane na rok 2024. Jest już nie zbiorem prac uznanego i nagradzanego twórcy (grubo!) po trzydziestce, ale albumem, który może służyć, jako przekrój przez twórczość klasyka komiksu XXI przed sześćdziesiątką. 

#2491- El Eternauta

Z okazji premiery "The Eternaut" na Netlixie sięgnałem do przepastnych archiwów Kolorowych, aby przypomnieć tekst poświęcony pierwowzorowi serialu Bruno Stagnaro. Autorem obszernego wpisu poświęconego komiksowi autorstwa Héctora Germána Oesterhelda i Francisco Solano Lópeza jest Andrzej Janucik, który swego czasu bardzo ciekawie o komiksie pisał na blogu Przypadkowe Akty Głupoty. Zapraszam do lektury!

Niedawno rozmawiałem z kimś, komu nie spodobały się wydane w Polsce albumy z przygodami Corto Maltese i kto nie zauważył nic szczególnego w tej serii. Długie cykle komiksowe mają to do siebie, że nie wszystkie ich części są jednakowo interesujące i nie zawsze trzymają równy poziom. Nie każdy też z albumów tak samo wciąga w klimat cyklu. 

Dlatego zwykle zaczynam czytanie dłuższych serii od któregoś ze środkowych tomów. Pozwala to zorientować się w jakości historii i zdecydować czy jest wciągająca na tyle, by kontynuować czytanie już w naturalnym porządku. Początki wielu serii to czas poszukiwania stylu i tempa narracji, więc często nie oddają one tego, czym tak naprawdę jest komiks i jak dobra jest historia. Takie podejście pomaga uniknąć zniechęcenia serią, która nie osiągnęła jeszcze swojego normalnego poziomu. 

#2490 - 4000 znaków... O (kolejnym) powrocie Kolorowych

Kolorowe wróciły zza grobu.  

Po raz kolejny. 

Poprzedni powrót się nie udał. Podszedłem do niego zbyt ambitnie. Chciałem, żeby Kolorowe Zeszyty szły szeroko. Zbyt szeroko. W założeniach miały dawać absolutnie najpełniejszy obraz rynku komiksowego w Polsce. I jeszcze rozglądać się po świecie, śledzić najważniejsze wydarzenia w USA.

Chciałem, żeby i zastępowały upadające portale komiksowe, i oferowały wartościową publicystykę, i jeszcze szczególną uwagę poświęcały polskim twórcom. W takim kształcie ten powrót nie mógł się udać. To była robota dla pełnowymiarowej redakcji, a nie dla kogoś piszącego  w pojedynkę, po godzinach.

#2489 - Kłopoty w Angoulême - twórcy, wydawcy i związkowcy grożą bojkotem festiwalu w 2026

400 osób, w tym Anouk Ricard, zwyciężczyni Grand Prix 2025 d’Angoulême, a także poprzedni triumfatorzy tej nagrody Posy Simmonds, Julie Doucet, Chris Ware, Art Spiegelman, Emil Ferris i Alison Bechdel podpisało się pod petycją dotyczącą zmian w organizacji Festival international de la bande dessinée d'Angoulême. 

Zmian chcą artyści i artystki komiksowe, chcą ich dziennikarze, wydawcy i przedstawiciele branży obrazkowej. Zmian chcą twórcy zrzeszeni w zawiązku zawodowym Le STAA-CNTSO, członkowie stowarzyszenia Ligue des auteurs professionnels oraz osoby tworzące kolektyw MeTooBD.

Jeśli ich postulaty nie zostaną spełnione, może dojść do (bezprecedensowego?) bojkotu Międzynarodowego Festiwalu Komiksu w Angoulême ze strony szeroko pojętego środowiska komiksowego. 

#2488 - "Klasyczny" Spawn wróci (?) do Polski

Studio Lain sonduje możliwość wydania klasycznego "Spawna" w Polsce. Wydawnictwo w ostatnim czasie mocniej weszło w amerykańskie komiksowe 90`s spod znaku Top Cow, a wkrótce wejdzie także i w Image Comics i spawnowe serie poboczne. Trzyma się przy tym określonego modelu sprzedażowego. Komiksy wydawane są w niskich nakładach i w mocno organicznej dystrybucji. Najlepiej, żeby wszystkie egzemplarze zeszły jeszcze w ramach tzw. przedsprzedaży, a kto nie zdąży kupić ten trąba. 

LainUSA wydaje drogo, ekskluzywnie, w niewielkich, limitowanych nakładach. Kusi alternatywnymi okładkami. Składa solenną obietnicę braku dodruków. Ze swoją polityką wydawniczą celuje w konkretnego klienta - polskiego kolekcjonera.

Czy takie podejście działa? Działa, i to jak!

#2487 - Nominacje do nagród Orient Men 2024, które #nikogo

W minioną sobotę, na gali tegorocznego Poznańskiego Festiwalu Sztuki Komiksowej ogłoszono nominacje do nagród polskiego środowiska komiksowego za rok 2024.

I nikogo to nie obeszło.

Nagrody Orient Men są wyróżnieniami ufundowanymi przez Polskie Stowarzyszenie Komiksowe. Początkowo, od 2010 roku funkcjonowały, po prostu jako Nagrody Polskiego Stowarzyszenia Komiksowego. Jak sama nazwa wskazuje, przyznawali je członkowie PSK. Należałeś i płaciłeś składki - mogłeś głosować. Proste.

W 2020 doszło jednak do znaczących zmian. Nie tylko dokonano rebrandingu, przemianowując nagrody PSK na Orient Meny, rzecz jasna na cześć jednego z największych polskich twórców komiksowych, ale przede wszystkim zmieniono formułę.