#1127 - 4000 znaków... O gorączce Hachette

Polskę ogarnęła gorączka polowania. Na wieść o pojawieniu się komiksów w kioskach, na łowy ruszyli wygłodniali fan-boje, którzy do tej pory musieli zadowolić się ofertą sklepów komiksowych, często tylko wirtualnych i okazjonalnymi zakupami podczas konwentów. Niektórzy zdążyli już zapomnieć, jakie to uczucie wypatrywać nowych kolorowych zeszytów wyglądających zza krat kioskowych szyb. Zapomnieli o dreszczu przechadzania się po okolicy, niby od niechcenia, niby ot tak, gdy tak naprawdę uważnie lustrują każdą potencjalną przestrzeń, w której mogłaby się pojawić zdobycz. Ale mało tego. W łowieckie szranki stanęli również zahibernowani do tej pory, niekiedy nawet od czasów Semika.

Terroryzowani przez komiksowych maniaków kioskarze bezradnie rozkładają ręce. „Panie, nie dostaliśmy żądnych komiksów!”. Tylko w nielicznych miejscach w Polsce można dostać drugi, a wcześniej także i pierwszy numer Wielkiej Kolekcji Komiksów Marvela. Szczęśliwcy, którzy weszli w ich posiadanie, mogą rozkoszować się obecnością tych komiksowych artefaktów na półkach, ale również – uprawiać allegrową spekulację. Oferują tym, którym los poskąpił swojego uśmiechu, sprzedaż z drugiej ręki. Wiadomo - jak fan fanowi. „A dlaczego tak drogo” – zapytują owi nieszczęśliwcy. „Wie pan – całe miasto musiałem zejść, na bilety zeszło, czas straciłem, to wszystko trzeba zapakować, wysłać – jest z tym dużo zachodu. A czas, jak wiadomo, to pieniądz, hehehe!”

Ale żarty na bok, a złośliwości do szafy.

Domniemane pojawienie się drugiego numeru Wielkiej Kolekcji Komiksów Marvela w kioskach to przecież poważna sprawa. Godna przynajmniej teorii spiskowej. Ja coraz mocniej przychylam się do wersji wydarzeń, w której Hachette, przecież nie od dziś operujące w branży prasowej, doskonale zdaje sobie sprawę, że komiks masowy na rynku nie jest w stanie generować większych zysków, poprzez przebicie się do przypadkowego czytelnika. Wydanie pierwszych dwóch (czterech?) numerów w wybranych regionach, z pominięciem największych rynków zbytu, to zwyczajne testowanie rynku, do którego wydawnictwo wprost przyznać się nie może. Jestem za stary, żeby wierzyć w bajki „drugi numer będzie dostępny w szerokiej dystrybucji” opowiadane przez miłe panie z BOKu po drugiej strony kabla telefonicznego. Tym bardziej, że pojawiły się informacje z Empiku, że Kolekcja nie jest dostępna w „normalnej” dystrybucji (za którą podobno odpowiada Kolporter). Dużo znaków zapytania, dużo niepotwierdzonych informacji, jeszcze więcej plotek, a konkretnych informacji – jak na lekarstwo.

Na mój gust Hachette bada głębokość kieszeni potencjalnych klientów, a przy tym pozyskuje prenumeratorów. Solidną bazę, która może albo zamortyzować koszty wejścia do kiosków albo ograniczyć ryzyko strat generowanych przez zalegające pod stertą gazet egzemplarze. Nie zdziwiłbym się gdyby okazało się, że Kolekcja będzie dostępna wyłącznie w prenumeracie, bo po co ryzykować straty, skoro można postawić na zysk będzie mniejszy, ale pewny?. Nie zdziwiłbym się, że wyszłoby, jak z twardookładkowym Klossem. Nie zdziwiłbym się, gdyby powtórzono smutny los kolekcji figurowej, która dobiła do jakieś niesamowitej liczby numerów, adorowana przez wąskie grono fanatyków. Zdziwię się, gdy Hachette rzeczywiście zdecyduje się zainwestować w masowy i dłuotrwały atak komiksów na kioski.

Natomiast całe zamieszanie wokół pojawienia się marvelowskich albumów w kioskach, bądź również ich braku, dziwi mnie niepomierne. Z jednej strony – jestem zbudowany, że komiksy, choćby te superbohaterskie, są w stanie jeszcze budzić emocje. W narodzie musi być zatem jakiś głód opowieści obrazkowych, zlokalizowany poza naszym gettem, co więcej - jest jakiś czysto rynkowy potencjał na (przynajmniej pod względem ekonomicznym) wyjście z niszy. Jestem ciekaw, czy nasi wydawcy, specjalizujący się w komiksie mainstreamowym i superbohaterskim wyciągną jakąś naukę z eksperymentu Hachette. Bo wygląda na to, że niewiele (albo wręcz przeciwnie) trzeba, aby sięgnąć po nowych czytelników, gotowych wydać te 40, 50 złotych (ale nie więcej!) na album z przygodami ubranych w kolorowe stroje postaci. W czym zatem rzecz? Nie będąc specjalistą i stojąc z boku – chyba kuleje marketing, brakuje promocji, produkt trafia w próżnię (albo w niszę). Wydaje mi się, że na przykład Mucha za bardzo poprzestaje na małym, ograniczając się ze swoją ofertą właściwie tylko do najbardziej twardego elektoratu – fanatycznych fan-bojów, gotowych zapłacić te 140 złotych na twardookładkowe wydanie „All Star Supermana”. A może by zaryzykować i poszukać odbiorców nieco dalej, głębiej? Zagrać na nosie wszystkim „specjalistom” (także mnie), którzy mówili, że to nie przejdzie, że taniej wychodzi kupić oryginał, wersję cyfrową lub w ogóle ukraść, że super-hero się nie sprzedaje, że profil rynku się zmienił, że czasy Semika (i Mandragory, i Dobrego Komiksu) dawno minęły.    

Z drugiej zaś strony jestem przerażony konsumencką nieświadomością tych niedawno nawróconych „fanów komiksu”. Skoro po wieloletnim obrazkowym poście z takim apetytem rzucili się na produkt, o którym dowiedzieli się kanałami nieoficjalnymi, z forów, fejsbuków, kwejków, znajomych kioskarzy i komiksiarzy i masowo rejestrują się na komiksowe fora, aby wymienić się doświadczeniami to, czemu wcześniej nie próbowali „tam” szukać komiksów? Czym można tłumaczyć ich nieumiejętność w korzystaniu z olbrzymich możliwości sieci, ograniczonych tylko zasobnością portfela? Jak rozumiem oferta polskiego rynku nie była dla nich interesująca, więc dlaczego nie rozpoczęli poszukiwań na własną rękę, jak normalny człowiek, tylko czekali na rycerza na białym koniu, który przywiezie im komiksy do kiosku na rogu. Żyjemy w społeczeństwie, w którym dobra, nie tylko te kulturowe, dostępne są na wyciągnięcie ręki. Pojęcie niedoboru w społeczeństwie opartym na wymianie informacji wydaje się czymś nie do pomyślenia. Przecież wystarczy kilka kliknięć myszką…

Ja jakoś mogę oglądać mecze NBA, nawet jeśli nie pokazuje ich telewizja. Śledzić moje ulubione seriale, choć próżno ich szukać na antenie, a na mojej półce stoją filmy, które nie leżały w Empiku. Jestem pewien, że nie jestem jakimś odosobnionym przypadkiem. Mechanizm w przypadku komiksów jest bardzo podobny – czemu zatem on nie działa?