#113b - Co czeka nas w 2009 roku? (Kultura Gniewu, Timof i pozostali wydawcy)

Dla Kultury Gniewu mijający rok upłynął głównie pod znakiem publikacji pewniaków, czyli komiksów twórców, którzy mają już wyrobioną w Polsce markę i zwyczajnie się sprzedadzą. Rzecz jasna nie ma nic złego w publikowaniu „produktów” Mawila, Śledzia, Otta, Delisle`a czy Clowesa, ale brakło mi w ofercie KG drugiego Hornschmeiera (w trochę mniejszym stopniu Lutes spełnił moje wymagania, ale w momencie publikacji był twórcą w Polsce już znanym), artysty, który by mnie powalił z nóg, bo nie udało się to ani Gipiemu, ani Igortowi. W porównaniu z ofertą za rok 2008, tych potencjalnych wymiataczy na liście zapowiedzi na 2009 jest sporo. W pierwszym rzędzie należy wymienić Adriana Tominego (czy to prawidłowa forma?) z jego „Shortcomings”, którego twórczości jestem wielkim admiratorem oraz zapowiadane od jakiegoś czasu „Rany wylotowe” Rutu Modan i „Przybysza” Shauna Tana, którego przykładowe plansze już zagościły na polskich serwisach. Na te pozycję radzę zwrócić baczniejszą uwagę. Razem z „Przybyszem” w lutym przybędą również „Trzy cienie” Cyrila Pedrosy. Na marzec natomiast planowane są dwie polskie pozycje – zbiór warszawskich stripów z „Gazety Wyborczej”„Komiks W-WA” kreatywnego zespołu Truściński-Kłoś-Kwaśniewski i nowy komiks Jakuba Rebelki, „Dick4Dick”, o muzykach tytułowego zespołu ratujących naszą planetę przed niechybną zagładą. W dalszych planach możemy odnaleźć również „Bośniackiego Płaskiego Psa” nieco chyba zapomnianego Maxa Anderssona i Larsa Sjunnessona, pierwszy tom „Klezmerów” Joanna Sfara i „Pana Naturalnego” Roberta Crumba.

Stawkę zamykają ogłoszone w ostatnim czasie „Louis à la plage” Guy`a Delisle, kompletnie mi nieznane „Bez komentarza” Ivana Bruna (arcz pisze, że może być całkiem niezłe) oraz praca Davida B. komiksowego artysty, na którego dzieła ostrzyłem sobie zęby od pewnego czasu. „Uzbrojony ogród” jako czwarty jeździec może dołączyć do komiksów Tominego, Tana i Modan. Do kompletu zapowiedzi zagranicznych trzeba dołączyć Daniela Clowes`a i jego wybornego „Davida Boringa”, o którym wspomniał niejaki Holcman w komentarzach na Kolorowych. Nie możemy również zapomnieć o Śledziu, który przedstawił swoje bardzo ambitne plany na rok bieżący. Obok domknięcia „Na Szybko Spisanej” trylogii, możemy oczekiwać kolejnych tomów „Wartości rodzinnych” i essentialowego wydania „Osiedla Swoboda” na tegoroczną Gwiazdkę, prawda?

Oprócz tych oficjalnych i potwierdzonych komiksów, warto wspomnieć o komiksach, z którymi Kultura może w ciągu roku wyskoczyć. Z dużą dozą pewności możemy założyć, że Łukasz Ryłko pracuje nad drugim tomem „Śmiercionośnych”, wspomniany Rebelka zalega z kolejnym tomem „Ester i Klemens”, liczę również, że prace na drugim tomem „Pierwszej Brygady” posuwają się systematycznie naprzód. Nieznany i niepewny jest los „Blera” Rafała Szłapy i „Ostatniej Kroniki” Karola Kalinowskiego, który jest ostatnio pochłonięty zgoła nie-komiksowymi projektami. Wszystkie te komiksy kiedyś zapewne powstaną, kiedyś zostaną wydane, niemniej trochę niepokoi cisza w przypadku rodzimy projektów.

Zresztą, tu chciałbym zrobić mała dygresję. Byłem przekonany, że delikatna zadyszka, jaką złapali polscy twórcy w 2008 roku, jest tylko moim przywidzeniem. Wystarczy spojrzeć ile świetnych komiksów wyszło w 2007 roku – pierwsze „Na Szybko Spisane”, „Pierwsza Brygada”, drugi „Blaki”, „Wszystko źle”, zebrane „Morfołaki”, „Człowiek-Paroovka”, „Śmiercionośni”, „Yoel”, antologia „44”, „Bi-Bułka” żeby wymienić, jak sądzę, większość. Słowem – było dużo i dobrze. W 2008 roku nie było aż tak kolorowo i zapowiada się, że w 2009 roku będzie podobnie. Poprawcie mnie, drodzy autorzy i czytelnicy, jeśli się mylę.

Timof wraz ze swoimi cichymi wspólnikami podąża w tym samym kierunku, co Kultura Gniewu, ale nie drepcze drogą pokonaną przez KG, tylko przeciera własne szlaki. Skoro doczekaliśmy polskiego odpowiednika Fantagraphics, czemu nie mielibyśmy mieć rodzimego Drawn & Quartely? Spoglądając na nadchodzące tytuły liczę, że rok 2009 będzie przełomowym dla Timofa. Jeszcze w styczniu dostaniemy siódmy zeszyt „Domu Żałoby” do scenariusza Dominika Szcześniaka, z rysunkami Marka Rudawskiego tuszowanymi przez Huberta Ronka i zbiorcze wydanie trylogii „Oskar Ed” Branka Jelinka. W lutym ma ukazać się „Pierwsza wiosna” niemieckiego duetu Gerlinde Althoff-Christoph Heuer. Marzec natomiast zapowiada się przebojowo – jak wszystko dobrze pójdzie to na wuesce swoją premierę będą miały drugi tom przejętych o Taurusa „Opowieści Rybaka” Ireneusza Koniora i Jacka Brzezińskiego (chwała Timofowi, że podjął się przejmowania serii zarzucanych przez inne wydawnictwa!), druga część choróbsk Rafał Otoczaka Tomczaka, czyli „Bi-Bułka 2”, no i danie główne – „Fun Home” Alison Bechdel w koprodukcji z Abiektem.

Kolejne zapowiedzi podawane są już bezterminowo, a wśród nich znajdziemy nie mniej elektryzujące tytuły. Na samym szczycie „wish-listy” każdego szanującego się miłośnika historyjek obrazkowych powinny znaleźć się komiksy Craiga Thompsona, autora znakomitych „Blankets”, „Good-Bye, Chunky Rice” i travelog „Carnet de Voyage”. Drugą pytującą pozycją z katalogu Timofa są „Opowieści z hrabstwa Essex” Jeffa Lemire`a, które z tego, co pamiętam miały się ukazać jeszcze w 2008 roku. Pojawi się również drugi epizod „Suki” Woronowicza i Tkalenko (wstępnie planowany na październik) oraz „Wrota Alicji” Hihusa i Komardina (również przesunięty z 2008 roku) – musi cieszyć fakt, że Timof kontynuuje podbój wschodnich komiksowych prowincji. Stawkę uzupełniają tytuły, o których trudniej coś konkretniejszego powiedzieć, bo po raz pierwszy o nich słyszę. Są to „Mój chłopiec” Oliviera Schrauwena, „Super Monsieur Fruit” Nicolasa de Crécy'ego, którego nazwisko jest dla mnie rekomendacją samą w sobie, „Three Fingers” Richa Koslowskiego, o którym swego czasu wspominałem w Trans-Atlantyku, „Tricked” Alexa Robinsona, nagrodzonego Harvey`ami i Ignatzami oraz „Ostatnia samotna sobota” Jordan Crane`a.

Jeśli chodzi o komiksy polskich twórców, to oprócz wspomnianego „Domu Żałoby” i „Bi-Bułki 2” w ofercie Timofa nie znajdziemy zbyt wiele rodzimych komiksów. Do tej dwójki można dodać jeszcze tylko „Sceny z życia murarza”, czyli odprysku od „Szminki” Jerzego Szyłaka, narysowanego przez dwunastu artystów (między innymi Marka Turka, Macieja Pałkę, Piotra Nowackiego, Olafa Ciszaka, Marka Rudowskiego, Rafała Bąkowicza i Macieja Wodza) Swego czasu sam Timof stwierdził, że na chwilę obecną z polskiego rynku już nie da się więcej wycisnąć i widać to wyraźnie w proporcjach jego zapowiedzi. Nieznany jest na razie los „Drugiej Ligi”, autorstwa wspomnianego Szyłaka i Zawadzkiego, nadal w sferze odległych planów pozostaje start regularnej serii z Benedyktem Dampcem w roli głównej, którą mieliby rysować między innymi Karol Kalinowski czy Tomasz Tomaszewski. Nie wiadomo, co z reedycją undergroundowych „Zinioli”, nie wiadomo, co z nowymi „Ołtsajdersami” Gierczaka Pawła.

A co z tak zwaną resztą? Post po wydaniu nowego „Corto Maltese” siedzi cicho i nic nie wskazuje na to, że bracia Rabendowie wrócą do regularnego wydawania komiksów. Szkoda, że nowe tytuły („Lupus”, „Corto”, „Kot Rabina”) firmowane logiem krakowskiej oficyny będą się ukazywały tak, jak teraz – od przypadku, do przypadku. Martwi trochę cisza z obozu Taurusa, bo to wydawca, który ma rozgrzebane kilka fajnych serii. Dalszy los „Najgorszej Kapeli Świata”, prac Jasona, „Żywych Trupów”, „Queen & Country” czy obiecywanego od zawsze „Mr. Puncha” stoi pod znakiem zapytania. Wśród zapowiedzi Abiektu figuruje kolejny komiks Ralfa Koniga, co cieszy mnie bardzo. Kiedy Zin Zin Press przestał być kombinatem seryjnie produkującym okolicznościowe laurki i iskierka zaświtała iskierka nadziei, że zainwestuje w coś bardziej interesującego (na przykład w „Pozdrowienia z Serbii” Aleksandaar Zografa), zapadła krepująca cisza. Mucha Comics bardzo ostrożnie, wręcz flegmatycznie wchodzi na polski rynek – czekamy na drugi epizod „Loveless”, „Marvels” i „Avengeers: Disassembled”. O kimś zapomniałem?

I na zakończenie mój prywatny na szybko układany ranking dziesięciu tytułów, których oczekuje najbardziej. Swoje typy z przyjemnością zweryfikuje w grudniu, bo zapowiada się dobry rok dla komiksu niezależnego, choć pewnie nie aż tak dobry, jak 2006. Kolejność alfabetyczna, znaczy przypadkowa:

1) „Opowieści Szeherezady” (Sergio Toppi, Egmont)
2) „Fun Home” (Alison Bechdel, Timof/Abiekt)
3) „Good-Bye, Chunky Rice” (Craig Thompson, Timof)
4) „Invisibles, The” (Grant Morrison i Steve Yeowell, Manzoku)
5) „Opowieści z hrabstwa Essex” (Jeff Lemire, Timof)
6) „Przybysz” (Shaun Tan, KG)
7) „Rany wylotowe” (Rutu Modan, KG)
8) „Shortcomings” (Adrian Tomine, KG)
9) „Sygnał do szumu” (Neil Gaiman i Dave McKean, Egmont)
10) „Uzbrojony ogród” (David B., KG)