#0971 - "Sporo jest w Polsce do przepracowania" – wywiad z Adamem Pluszką

Wydany na przełomie 2011 i 2012 roku "Logikomiks: w poszukiwaniu prawdy" okazał się jednym z najciekawszych komiksowych albumów , jakie ukazały się ostatnio na naszym rynku. To również kolejny przypadek, kiedy "poważne" wydawnictwo zabiera się za publikację tak niepoważnej rzeczy, jaką jest komiks. Maciej Gierszewski w rozmowie z Adamem Pluszką z Wydawnictwa W.A.B. porusza także ten temat. A o samym komiksie w pochlebnym tonie wypowiadał się Krzychu w swojej recenzji.

Maciej Gierszewski: Jak to się  stało, że komercyjne wydawnictwo, jakim jest W.A.B., zainwestowało w komiks? 

Adam Pluszka: Odpowiedź może się  wydać banalna: udało mi się przekonać szefów, że "Logikomiks" to niezwykła rzecz. Potraktowali go nie jak komiks, ale jak powieść: poważną, mądrą, błyskotliwą i bardzo ładną powieść graficzną. Oczywiście nie bez znaczenia był fakt, że prawa do jego publikacji kupiło ponad trzydzieści wydawnictw z całego świata. No i to, że jest to najlepiej sprzedająca się powieść graficzna w Holandii. Dobre połączenie ambicji i komercji. 

Czy były to trudne pertraktacje? W końcu obiegowa opinia na temat komiksu jest taka, że „kolorowe historie” są dla dzieci i młodzieży, a nie dorosłego czytelnika.  
Adam Pluszka: Nie, nie było trudno. Zobaczyli książkę, posłuchali, co mam o niej do powiedzenia. Dostrzegli potencjał. Jakimś argumentem była też chęć walki z tym stereotypem, którego absurdalnym apogeum była historia zablokowania kolportażu antologii "Chopin New Romantic", gdy jakaś pani z MSZ dała album do poczytania swojemu dziecku, jakby to były "Przygody Koziołka Matołka". Obiegowe opinie mają to do siebie, że jeśli nie są głupie, to przeważnie krzywdzące. Sporo jest w Polsce do przepracowania. Ale moim zdaniem to kwestia czasu.

Wspominasz o "potencjale komercyjnym", czy możesz mi zdradzić  w jakim nakładzie został wydrukowany "Logikomiks" i jak się sprzedaje? Adam Pluszka: Wydrukowaliśmy cztery tysiące i sprzedaje się nieźle, ale za wcześnie na podawanie liczb – premiera była w grudniu zeszłego roku. Można ocenić mniej więcej po trzech, czterech miesiącach. To, co wiadomo na pewno, to że zbiera bardzo dobre recenzje, co mnie bardzo cieszy. Piszą do mnie czytelnicy z pytaniem, co będzie dalej, proponują siebie, jako tłumaczy, proponują i sugerują kolejne książki.

O tym za chwilę… Teraz chciałem zapytać, czy komiks poszedł  "standardowymi" kanałami dystrybucyjnymi W.A.B.? Czy też  część hurtowników, księgarń  odmówiła wprowadzenia go w swoją  ofertę?  
Adam Pluszka: Nie słyszałem o takich przypadkach. Na okładce katalogu wydawniczego zamieściliśmy element okładki "Logikomiksu". Zrobiliśmy to wierząc, że to jedna z naszych lepszych książek drugiej połowy 2011 roku.
 
O ile mnie pamięć nie myli, to data wydania była kilka razy przekładana, co było powodem? 
Adam Pluszka: To był nasz pierwszy komiks. Dopiero na etapie składu okazało się, jaka to jest benedyktyńska robota. Alek Radomski, który się tym zajmował, powiedział mi w pewnym momencie, że jak już złapie rytm, na jedną stronę musi poświęcić dwadzieścia minut. Książka ma 352 strony. 

Czy "Logikomiks" to jest "wypadek przy pracy", jednorazowy skok w bok? Czy też W.A.B. ma w planach otworzyć serię komiksową?  
Adam Pluszka: Nie wiem, czy będzie to seria, ale nie zasypiam gruszek w popiele. Staram się być na bieżąco z tym, co się ukazuje. Szukać rzeczy równie świetnych co "Logikomiks". W nie tak znów odległym terminie ukaże się pierwszy zupełnie autorski projekt Dennisa Wojdy, znanego dotąd głównie, jako scenarzysta choćby "Mikropolis". Będzie to opowieść, którą zaczął pisać i rysować na swoim blogu. W założeniu codziennie miał powstać jeden kadr, bo tylko na tyle starczało mu czasu (człowiek na etacie, młody ojciec) każdego dnia. Rzecz nie ma tytułu, a przynajmniej nie w tej chwili. Początkowo tytuł brzmiał "366 kadrów", ale teraz jest ich więcej. I ani Dennis, ani ja nie mamy pewności, jak ostatecznie powinien brzmieć tytuł. Zapewniam jednak, że to rzecz bez precedensu.

Dokładnie, w piątek, 3 lutego ukazał się 497 kadr w ramach tej opowieści. Nie boisz się wejść w książkę, która cała  jest udostępniona w sieci? A ten nieodległy termin, o którym wspominasz, to właściwie kiedy? 
Adam Pluszka: Nie boję się. Bo kiedy czyta się całość, strona po stronie, ma się zupełnie inny obraz całości. Układa się piękna historia, nieoczywista, pełna swoistej – nie boję się powiedzieć –  poezji. To także kawał polskiej historii. Daty premiery nie znam. Kiedy ostatnio rozmawiałem z Dennisem, mówił, że wciąż rysuje. Nie będę poganiał. Za bardzo mi się to podoba, żebym kazał mu kończyć.

Czyli, poza książką Dennisa, żadnych innych mniej lub bardziej skonkretyzowanych planów, aby wydać w bieżącym roku komiks, wydawnictwo W.A.B. nie posiada?  
Adam Pluszka: Nie mogę powiedzieć. 

Szkoda. Mam nadzieję,  że gdy już będziesz mógł, to znów porozmawiamy. Ostatnie pytanie: jaki jest Twój ulubiony komiks? 
Adam Pluszka: Też nie mogę powiedzieć. Nie potrafię wybrać najulubieńszego. 

- - -

Adam Pluszka – prozaik, poeta, krytyk literacki i filmowy, tłumacz literatury angielskiej. Przełożył m.in. wspomnienia Heleny Deutsch i Julii Blackburn. Współtłumacz (z Joanną Wajs) książki Esther Woolfson Corvus. Życie wśród ptaków (W.A.B 2012). Redaktor literatury faktu w Wydawnictwie W.A.B.